Uaireanta oibre

Más fostóir thú, ní mór duit rialacha an Aontais maidir le ham oibre a thuiscint agus a chomhlíonadh. Ní mór duit caighdeáin íosta d’oibrithe a ráthú a leagtar síos le rialacha an Aontais maidir le tréimhsí scíthe laethúla agus seachtainiúla, sosanna, obair oíche chomh maith le saoire bhliantúil agus am oibre seachtainiúil uasta.

Warning

Cinntigh i gcónaí cé na rialacha atá i bhfeidhm toisc go bhféadfadh rialacha náisiúnta nó comhaontuithe comhchoiteanna a bheith níos fabhraí d’oibrithe.

Am oibre

I do cháil mar fhostóir, ní mór duit a chinntiú nach n-oibríonn baill foirne níos mó ná 48 n-uair an chloig in aghaidh na seachtaine (ragobair san áireamh). Ag brath ar na rialacha náisiúnta atá i bhfeidhm, féadfar an teorainn sin a mheánú thar thréimhse thagartha suas le 4, 6 nó 12 mhí.

Tréimhsí scíthe laethúla agus seachtainiúla

  • Sos laethúil: Ní mór duit 11 uair an chloig as a chéile ar a laghad de shos laethúil a thabhairt d’fhostaithe in aon tréimhse 24 uair an chloig.
  • Sos seachtainiúil: Tá fostaithe i dteideal 24 uair an chloig ar a laghad de shos seachtainiúil gan bhriseadh in aghaidh gach tréimhse 7 lá, thar thréimhse thagartha 2 sheachtain.

Sosanna

Má oibríonn do cuid fostaithe níos mó ná 6 uair an chloig in aghaidh an lae, ní mór duit a chinntiú go dtugtar sos dóibh. Is iondúil go sonraítear fad an tsosa sin i gcomhaontuithe comhchoiteanna nó sa dlí náisiúnta.

Obair oíche agus sealobair

Cáilíonn fostaithe mar oibrithe oíche má oibríonn siad 3 uair an chloig ar a laghad dá seal le linn tréimhse oíche ainmnithe 7 n-uair an chloig ar a laghad a shainítear sa dlí náisiúnta agus a chuimsíonn an t-am idir meán oíche agus a 5r.n.

Cáilíonn siad freisin mar oibrithe oíche má chaitheann siad cion ar leith dá n-am oibre bliantúil le linn na tréimhse oíche sin. Ciallaíonn sé sin, fiú mura n-oibríonn siad sealanna oíche gach oíche, ach go n-oibríonn siad oícheanta ar bhonn rialta i gcaitheamh na bliana, go cáilíonn siad mar oibrithe oíche agus go bhfuil siad i dteideal cosaintí speisialta.

  • Teorainneacha ama oibre: Ní fhéadfaidh oibrithe oíche níos mó ná 8 n-uair an chloig ar an meán a oibriú in aghaidh 24 uair an chloig thar thréimhse thagartha a shocraíonn an Ballstát. Má bhaineann guaiseacha speisialta nó brú trom fisiciúil nó intinne lena gcuid oibre, ní mór teorainn 8 n-uair an chloig a urramú do gach tréimhse 24 uair an chloig (gan meánú).
  • Measúnuithe sláinte: Ní mór measúnuithe sláinte saor in aisce a thairiscint d’oibrithe oíche agus do shealoibrithe sula dtosaíonn siad ag obair ar shealanna oíche nó ar shealanna uainíochta. Ní mór measúnuithe sláinte rúndacht leighis a urramú agus ní mór iad a dhéanamh go tráthrialta. Má tá fadhbanna sláinte ag oibrí mar gheall ar obair oíche, ní mór duit iad a aistriú go dtí obair lae nó go dtí seal atá níos oiriúnaí dóibh nuair is féidir.

Scéal samplach

Incháilitheacht Emma do chosaintí oibrithe oíche i monarcha a fheidhmíonn 24/7

Is teicneoir cothabhála í Emma i monarcha a fheidhmíonn 24/7. Ní oibríonn sí sealanna oíche gach lá, ach thart ar 2 uair sa mhí, cuirtear ar an sceideal oibre chun an seal oíche a dhéanamh idir 11i.n. agus 7r.n. Thar thréimhse bliana, is ionann na sealanna rialta oíche sin agus cion áirithe dá huaireanta oibre. Toisc go n-oibríonn sí go seasta le linn na tréimhse oíche i rith na bliana, glactar leis gur oibrí oíche í Emma. Ciallaíonn sé sin go bhfuil sí i dteideal na gcosaintí a leagtar amach thuas, cuir i gcás teorainneacha ar a huaireanta oibre san oíche agus measúnuithe sláinte rialta.

Saoire bhliantúil

Faoi rialacha an Aontais maidir le ham oibre, ní mór duit ceithre seachtaine ar a laghad de shaoire bhliantúil le pá a thabhairt do d’oibrithe. Má fhostaíonn tú oibrithe sealadacha agus páirtaimseartha, tá siad i dteideal saoire bhliantúil le pá ar bhonn pro-rata. Tá sé de cheart ag oibrí atá ar shaoire bhreoiteachta saoire bhliantúil ar feadh tréimhse éagsúil. Ciallaíonn sé sin go bhfuil an ceart ag oibrí atá ar shaoire bhreoiteachta le linn tréimhse de shaoire bhliantúil phleanáilte an tsaoire bhliantúil sin a thógáil ag tráth éagsúil, má iarrann sé sin, cibé a dtosaíonn nó nach dtosaíonn an tsaoire bhreoiteachta roimh an tsaoire bhliantúil phleanáilte le pá nó lena linn.

Tréimhse sosa i gcúinsí eisceachtúla

Má éilítear leis an obair leanúnachas láithreachta, seirbhíse nó táirgthe, agus ag brath ar dhlíthe náisiúnta nó ar chomhaontuithe comhchoiteanna, féadfar cead a thabhairt duit maoluithe teoranta a chur i bhfeidhm ar na tréimhsí sosa íosta a leagtar amach i rialacha an Aontais. Is féidir leat é sin a dhéanamh má fhostaíonn tú baill foine atá ag obair i seirbhísí mar seo a leanas:

  • ospidéil nó bunaíochtaí comhchosúla
  • seirbhísí dóiteáin agus cosanta sibhialta
  • tionscail nach féidir cur isteach ar obair iontu ar chúiseanna teicniúla
  • talmhaíocht.

Féadfar foráil a dhéanamh do mhaoluithe den sórt sin freisin i gcomhaontú comhchoiteann is infheidhme, ar choinníoll go ndéantar sláinte agus sábháilteacht oibrithe a urramú. Mar sin féin, tá gach maolú faoi réir coinníollacha dochta. Ní mór duit sos cúitimh comhionann a thabhairt d’oibrithe le haghaidh aon tréimhse sosa a chailltear díreach tar éis na tréimhse oibre a bhfuil sé i gceist aici a chothromú.

Scéal samplach

Freagairt i gcás géarchéime agus sos cúiteach: Taithí Paulien mar altra

Bhí stoirm thromchúiseach ann agus lena linn, iarradh ar Paulien, ar altra í, fanacht ar feadh tréimhse níos faide ná a seal toisc gur tháinig méadú mór ar líon na gcásanna éigeandála. De ghnáth, gheobhadh sí tréimhse scíthe 11 uair an chloig, ach cuireadh ar athló í mar gheall ar an ngéarchéim. Nuair a bhíonn rudaí faoi smacht arís, tugtar scíth bhreise do Paulien an lá dar gcionn le téarnamh.

Warning

I gcásanna eisceachtúla nuair nach féidir sos cúitimh a thabhairt ar chúiseanna oibiachtúla, ní mór cosaint iomchuí a thabhairt don oibrí fós.

Am ar glao-dhualgas agus am ar fuireachas

Is minic a éilítear ar oibrithe atá fostaithe in earnálacha cuir i gcás cúram sláinte, seirbhísí éigeandála agus cothabháil theicniúil a bheith ‘ar glao-dhualgas’ nó ‘ar fuireachas’. Má cheanglaíonn tú ar oibrithe a bheith ar glao-dhualgas nó ar fuireachas, ba cheart duit a bheith ar an eolas faoi rialacha an Aontais lena sainítear an chaoi a gcuirtear an cineál oibre sin san áireamh mar uaireanta oibre.


Ar glao-dhualgas: Má cheanglaítear ar fhostaí a bheith san ionad oibre, nó in áit eile a chinneann an fostóir, agus é ar glao-dhualgas, meastar gur am oibre é an t-am sin faoi dhlí an Aontais. Ní mór é a áireamh go hiomlán mar chuid d’uaireanta oibre an fhostaí.

Scéal samplach

Cuirtear seal Maria ar glao-dhualgas san ospidéal san áireamh mar am oibre

Is dochtúir í Maria in ospidéal agus tá sí sceidealaithe le haghaidh seal ar glao-dhualgas. Ní mór di fanacht san ospidéal, réidh chun cabhrú i gcás éigeandála. Le linn a cuid ama ar glao-dhualgas, fiú nuair nach mbíonn sí ag cur cóir leighis ar othair go gníomhach, ní mór di fanacht ar an láthair agus a bheith ar fáil láithreach. Áirítear an tréimhse sin ina hiomláine mar am oibre faoi dhlí an Aontais.

Ar fuireachas: Má tá fostaí ‘ar fuireachas’, rud a chiallaíonn nach bhfuil sé in áit a shocraíonn an fostóir (mar shampla, is féidir leis a bheith sa bhaile), cinnfidh na srianta a fhorchuireann tú an áirítear cuid den am ar fuireachas nó an t-am sin uile mar am oibre. I gcás nach gcuirtear cosc ar an oibrí leis na srianta a fhorchuireann an fostóir ar an oibrí le linn an ama ‘ar fuireachas’, nach gcuireann siad cosc air tabhairt faoina shuim, ní mheasfar ach an t-am a bhaineann le soláthar iarbhír na seirbhísí mar ‘am oibre’. Cuimhnigh go n-athraíonn dlíthe náisiúnta maidir le conas a léirmhínítear am fuireachais agus d’fhéadfadh coinníollacha agus comhaontuithe sonracha a bheith i bhfeidhm.

Scéal samplach

Rialacha an Aontais maidir le ham oibre le haghaidh sealanna fuireachais: Cás Alex

Is teicneoir cothabhála é Alex agus oíche amháin sa tseachtain bíonn sé ar fuireachas agus is féidir leis fanacht sa bhaile nó in aon eile is mian leis atá gar don ionad oibre. Éilíonn a fhostóir air freagra a thabhairt ar gach glao (i.e. níl sé de rogha aige gan freagra a thabhairt ar ghlao) agus ní mór dó a bheith san ionad oibre laistigh de chúig nóiméad tar éis dó an glao a fháil. Faoi rialacha an Aontais, áirítear an tréimhse fuireachais ina hiomláine mar am oibre.

Comhaontuithe um rogha gan a bheith páirteach

Má cheadaítear é faoin dlí náisiúnta, féadfaidh tú comhaontú a bheith agat le ball foirne chun oibriú níos faide ná an teorainn sheachtainiúil 48 n-uair an chloig. Is féidir le fostaithe diúltú a gcomhaontú a thabhairt, nó is féidir leo é a chúlghairm tráth ar bith gan iarmhairtí. Ní mór duit taifid atá cothrom le dáta a choinneáil ar gach oibrí a dhéanann obair den sórt sin. Níl feidhm ag an rogha sin gan a bheith páirteach ach amháin maidir leis an teorainn sheachtainiúil uasta ama oibre, ní maidir leis na rialacha eile i dtaca le ham oibre.

Scéal samplach

Ceart Francesco tosaíocht a thabhairt don chothromaíocht oibre is saoil

Is speisialtóir TF é Francesco agus iarrtar air diúltú don teorainn ama sheachtainiúil 48 n-uair an chloig le haghaidh tionscadail ócáideacha. Is mór aige a chothromaíocht oibre is saoil, agus dá bhrí sin, ní dhiúltaíonn sé don teorainn ama sin. Léiríonn a fhostóir meas ar a chinneadh agus ligtear dó a chuid uaireanta caighdeánacha a choinneáil gan aon iarmhairtí diúltacha.


Cásanna speisialta

  • Oibrithe iompair: Nuair a oibríonn do bhaill foirne seirbhísí iompair do phaisinéirí nó d’earraí d’iarnród, d’aer, de bhóthar nó d’uiscebhealach, ní mór duit rialacha speisialta maidir le ham oibre a leanúint.
  • Oibrithe óga: Má fhostaíonn tú oibrithe óga, tá rialacha speisialta ann freisin maidir le ham oibre.

Is féidir rochtain a fháil ar eolas náisiúnta thíos.

See also

EU legislation

Need support from assistance services?

Get in touch with specialised assistance services

Do you have questions on operating a business cross-border, for example exporting or expanding to another EU country? If so, the Enterprise Europe Network can give you free advice.

You can also use the assistance service finder to find the right help for you.

Last checked: 26/11/2024
Share this page