Jacobus V van Schotland
Jacobus V | ||
---|---|---|
1512-1542 | ||
Koning van Schotland | ||
Periode | 1513–1542 | |
Voorganger | Jacobus IV | |
Opvolger | Maria I | |
Vader | Jacobus IV van Schotland | |
Moeder | Margaret Tudor | |
Dynastie | huis Stuart |
Jacobus V, Engels: James V (Linlithgow Palace, 10, 11 of 15 april 1512 – Falkland Palace, 14 december 1542) was koning van Schotland van 1513 tot 1542.
Zijn vader, Jacobus IV, werd gedood in de Slag bij Flodden Field (1513) toen Jacobus net één jaar oud was. Zijn moeder was Margaret Tudor. Jacobus werd onmiddellijk tot koning gekroond na de dood van zijn vader omdat de Schotten niet wilden dat zijn moeder, een Engelse, de macht over Schotland zou bezitten. Het land werd gedurende zijn jeugd geregeerd door regenten, eerst zijn moeder tot ze hertrouwde, en daarna John Stewart, hertog van Albany. De stiefvader van Jacobus V, Archibald Douglas, greep de macht, verjoeg regent John en zette Jacobus V gevangen in Edinburgh Castle. Maar toen Margaret hem verdreef, bevrijdde ze haar zoon en begon hij aan zijn eigenlijke ambt als koning.
Jacobus V werd een legendarisch persoon door zich als een gewone man voor te doen en zich onder zijn onderdanen te begeven omdat hij wilde zien hoe hun leven was.
Hij stierf op 14 december 1542 op 30-jarige leeftijd, zes dagen nadat zijn tweede vrouw, Maria van Guise, het leven aan een dochter had geschonken. Zijn beide zoons waren zeer jong gestorven en de zuigeling werd onmiddellijk tot koningin van Schotland uitgeroepen. Als Maria I Stuart (ook: "Mary, Queen of Scots") regeerde zij tot 1567.
Huwelijk en kinderen
[bewerken | brontekst bewerken]Hendrik VIII van Engeland probeerde Jacobus V voor zijn anti-katholieke campagne te winnen, maar deze gaf niet toe. En mogelijk om Henry VIII voor het hoofd te stoten, huwde hij twee keer met een Franse vrouw.
Op 1 januari 1537 huwde hij met Magdalena van Valois de dochter van de Frans I van Frankrijk, maar ze stierf een paar maanden later. Daarop trouwde hij met Maria van Guise met wie hij drie kinderen kreeg:
- Jacobus Stewart (22 mei 1540 - april 1541)
- Arthur Stewart (1541 - april 1541)
- Maria Stuart (8 december 1542 - 8 februari 1587)
Jacobus V verwekte zeker negen buitenechtelijke kinderen bij meerdere maîtresses[1] onder andere:
- Robert Stewart (1533-1590) bij Euphemia Elphinstone
- James Stewart, 1st Earl of Moray (1531-1570) bij Margaret Erskine
- John Stewart (circa 1531-1563) bij Elizabeth Carmichael
Kwartierstaat (voorouders)
[bewerken | brontekst bewerken]Jacobus II van Schotland (1430-1460) | Maria van Egmont-Gelre (ca. 1429/1434-1463) | Christiaan I van Denemarken (1426-1481) | Dorothea van Brandenburg (1430-1495) | Edmund Tudor (1430-1456) | Margaret Beaufort (1443-1509) | Eduard IV van Engeland (1442-1483) | Elizabeth Woodville (1437-1492) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jacobus III van Schotland (1451-1488) | Margreet van Denemarken (1456-1486) | Hendrik VII van Engeland (1457-1509) | Elizabeth van York (1466-1503) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jacobus IV van Schotland (1473-1513) | Margaretha Tudor (1489-1541) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jacobus Stuart (1507-1508) | Arthur Stuart (1509-1510) | Jacobus V van Schotland (1512-1542) | Alexander Stuart (1514-1515) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||