Nabatejsko Kraljevstvo
| Nabatejsko Kraljevstvo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Geografija | |||||||
| Kontinent | Azija | ||||||
| Glavni grad | Petra | ||||||
| Društvo | |||||||
| Zvanični jezici | nabatejski, arapski[1] | ||||||
| Religija | arapska mitologija | ||||||
| Vladavina | |||||||
| Oblik vladavine | Monarhija | ||||||
| Istorijsko doba | antika | ||||||
| Osnivanje | 168. pne. | ||||||
| Prestanak | 106. n. e. | ||||||
| Događaji | |||||||
| Prethodnici i naslednici | |||||||
| Prethodile su: | Nasledile su: | ||||||
|
| ||||||
| Portal:Istorija | |||||||
Nabatejsko Kraljevstvo, poznato takođe i kao Nabateja, bila je arapska država Nabatejaca koja je postojala u antici i koju je anektiralo Rimsko Carstvo 106. pne.[2]
Nalazi se između Sinaja i Arabije, na sjeveru se graničila sa Judejom, a na jugozapadu Ptolemejsko kraljevstvo. Prijestolnica je bio grad Petra.
Petra je bio bogat trgovački grad, nalazi se na mjestu spajanja nekoliko trgovačkih puteva. Jedan od njih je Put tamjana koji se zasnivao proizvodnji smirne i tamjana u jugu Arabije.[3][4] Odatle su aromatici kretali na put ka Sredozemlju.
Nabatejci vode porijeklo od nomada iz Negeva i Sinaja iz vremena Ahemenidskog Carstva, oko 4. vijeka pne.[5]
Nabatejci su bili prvi saveznici Hasmonejaca u borbi protiv seleukiskih vladara. Oni su postali protivnici judejske dinastije i glavni remetilački faktor u Pompejovoj intervenciji u Judeji. Mnogi Nabatejci su prisilno konvertovani u judaizam za vrijeme hasmonejskog kralja Aleksandra Janeja.[6] Bio je to kralj, koji je nakon gušenja pobune, osvojio i okupirao nabatejske gradove Moav i Galad i nametnuo im danak neodređenog iznosa. Odaba I je znao da će Aleksandar napasti, pa je zasjeo Aleksandrove snage kod Golana uništivši judejsku armiju 90. pne.[7] Za vrijeme vladavine Areta III kraljevstvo je dostiglo teritorijlni vrhunac, ali poraženo od strane rimske vojske kojom je komandovao Marko Emilije Skavr. Markova vojska je opsjedala Petru, ali je sukob riješen pregovorima. Areta III pristavši da plaća danak, je formalno priznao rimsku vlast.[8]
Nabateja je uvidjela da se postepeno nalazilo okruženo rimskom teritorijom koja se širila, porazivši Egipat i anektirajući Hasmonejsku Judeju. Dok je Nabateja uspjevala da sačuva formalnu nezavinost, postala je klijentska država pod uticajem Rima.[8]
Za vrijeme vladavine rimskog cara Trajana, 106. godine, umro je posljednji nabatejski vladar Rabel II Soter. Ovaj događaj je mogao značiti zvaničnu aneksiju Nabateje od strane Rimskog Carstva, iako formalni razlozi i tačan način aneksije nije poznat.[8]
Neki epigrafski dokazi govore o vojnoj kampanji koju je sporoveo Kornelije Palma guverner Sirije. Rimske snage su mogle doći iz Sirije i takođe iz Egipta. Jasno je da su rimske legije bile smještene u okolini Petre i Bosra, 107. godine, što dokazuju papirusi pronađeni u Egiptu. Nabateja koju je anektiralo Rimsko Carstvo, postala je provincija Arabija. Trgovina je izgleda nastavila rasti zahvaljujući neumanjenom nabatejskom talentu za trgovinu.[8]
Za vrijeme vladavine cara Hadrijana, limes Arabikus je zanemarivao većinu teritorije Nabateje i išao je ka sjeveristočno od Aile (savremena Akaba). Vijek kasnije, za vrijeme vladavine Aleksandra Severa, lokalnom novcu došao je kraj. Više nije bilo raskošnih grobica, zbog očigledne političke promjene, kao što je invazija neopersijskih snaga pod Sasanidskim Carstvom.
Grad Palmira, jedno vrijeme prijestonica Palmirskog Carstva, porasla je u važna i privukla je arapske trgovce iz Petre.[3]
- ↑ „'Al Kanfei Yonah”. Google Books. Pristupljeno 27. 8. 2014.
- ↑ Ministry of Tourism & Antiquities - Petra Arhivirano 2008-04-10 na Wayback Machine-u from the official website for The Hashemite Kingdom of Jortdan
- ↑ 3,0 3,1 Teller, Matthew; Jordan; str. 265; Rough Guides; Sept. 2009. ISBN 978-1-84836-066-2. pp.
- ↑ Gibson (2011), str. 132.
- ↑ See Diodorus Siculus 19.94; Rosen (2007); Graf (1990) and Gibson (2011), str. 133,
- ↑ Johnson, Paul (1987). A History of the Jews. London: Weidenfeld and Nicolson. ISBN 978-0-297-79091-4.
- ↑ Josephus, Flavius (1981). The Jewish War. 1:87. Trans. G. A. Williamson 1959. Harmondsworth, Middlesex, England: Penguin. str. 40. ISBN 978-0-14-044420-9.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Taylor, Jane; Petra; pp. 25–31; Aurum Press Ltd; London; 2005. ISBN 9957-451-04-9
- A map of the Via Nova Traiana Arhivirano 2016-03-05 na Wayback Machine-u showing the outposts that made up Hadrian's limes